💰 Miliardy na inwestycje szpitalne
Nadrabianie opóźnień we wdrażaniu Krajowego Planu Odbudowy (KPO), szczególnie w obszarze opieki zdrowotnej, nabiera zawrotnego tempa. Do końca 2024 roku wpłynie do polskiego budżetu ponad 40 miliardów złotych z zaakceptowanych właśnie przez Komisję Europejską drugiego i trzeciego wniosku o płatność. Z tego transferu cieszyć się mogą również placówki medyczne, między innymi szpitale – istotna część tych pieniędzy przeznaczona zostanie na inwestycje w sektorze ochrony zdrowia.
1,2 miliarda złotych trafi do placówek, które wyłonione zostaną w zakończonym właśnie naborze wniosków D4.1.1 „Rozwój opieki długoterminowej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym”. Kolejne 5,2 miliarda złotych to budżet trwającego do 2 grudnia konkursu dla szpitali należących do Krajowej Sieci Onkologicznej na poprawę dostępu oraz jakości opieki onkologicznej poprzez rozwój i modernizację infrastruktury szpitalnej oraz zakup nowoczesnego sprzętu i aparatury.
Placówki mogą sfinansować 100% inwestycji netto do kwoty odpowiednio 60, 80 czy nawet 125 milionów złotych, w zależności od kwalifikacji na danym poziomie SOLO. Takie środki nie mogą pozostać niewykorzystane. W szpitalach obecnie panuje pełna mobilizacja – trwają wzmożone prace nad przygotowaniem projektów i złożeniem dokumentacji aplikacyjnych przed zamknięciem okienka naborowego.
🖥️ Usługi cyfrowe w ochronie zdrowia
Początek grudnia br. to nie koniec naborów wniosków o dofinansowanie dla podmiotów leczniczych. Tak naprawdę to długi „maratoński bieg” po dostępne środki z KPO. Na przełomie listopada i grudnia br. Ministerstwo Zdrowia (MZ) zapowiada uruchomienie konkursu w ramach ścieżki D1.1.2 „Przyspieszenie procesów transformacji cyfrowej ochrony zdrowia poprzez dalszy rozwój usług cyfrowych w sektorze ochrony zdrowia”.
E-zdrowie to obszar znajdujący się raczej na szarym końcu w obecnych wydatkach inwestycyjnych szpitali. Ponad 2 miliardy złotych przeznaczone na wdrożenie nowoczesnych e-usług, dostosowanie szpitalnych systemów informatycznych, cyfryzację dokumentacji medycznej, cyberbezpieczeństwo czy wdrożenie narzędzi sztucznej inteligencji (AI) mają dać placówkom nową jakość funkcjonowania.
Nie są znane jeszcze szczegółowe parametry konkursu, takie jak minimalne i maksymalne wartości wsparcia czy katalog możliwych wydatków. Niemniej jednak niezmienione zostaną zapewne dwie nadrzędne zasady wsparcia w ramach KPO – niekwalifikowalność podatku VAT (szpitale będą musiały pokryć go w ramach własnych środków) oraz okres realizacji projektu nieprzekraczający daty 30 czerwca 2026 roku.
W oczekiwaniu na ogłoszenie o naborze wniosków na pozyskanie finansowania warto przygotowywać specyfikacje funkcjonalne rozwiązań, które szpitale będą chciały wdrożyć, czy zestawienia sprzętowe. Czasu na złożenie wniosku będzie raczej mniej niż więcej, a okres świąteczno-noworoczny niestety nie będzie ułatwiał pracy nad projektami.
❤️🩹 Kwalifikacja do Krajowej Sieci Kardiologicznej (KSK) i… nabór wniosków
Intensyfikacja prac nad finalnym kształtem ustawy o Krajowej Sieci Kardiologicznej (KSK) to nie tylko przejaw konsekwentnego dążenia do osiągania założonych w Krajowym Planie Odbudowy (KPO) kamieni milowych, ale również podstawa do uruchomienia kolejnych środków dla szpitali.
Przełom roku to kwalifikacja placówek do KSK i uruchomienie dedykowanego naboru dla zakwalifikowanych ośrodków. Ogłoszenie konkursu na sfinansowanie inwestycji dla kardiologii w ramach D1.1.1 „Rozwój i modernizacja infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej i innych podmiotów leczniczych” będzie już tylko niezwłoczną formalnością.
Zapewne model konkursu opierać się będzie na schemacie wypracowanym dla sieci onkologicznej, lecz z odpowiedzią na pytanie, czy konkurs przewidywać będzie tylko zakupy sprzętowe, czy również roboty budowlane, przyjdzie nam poczekać jeszcze kilka tygodni. Podobnie jak na finalną wielkość budżetu. Presja czasu z pewnością towarzyszyć będzie całemu procesowi kwalifikacyjnemu i później naborowemu.
🏥 Szpitale ogólne
Finalnym naborem wniosków o wsparcie będzie najprawdopodobniej konkurs dla szpitali ogólnych. Choć nieco za wcześnie na szczegóły, spodziewać się można konkursu na doposażenie placówek medycznych w nowoczesny sprzęt i aparaturę medyczną.
W dokumentach programowych KPO obszary priorytetowe, poza onkologią, kardiologią, geriatrią i opieką długoterminową, obejmują choroby zakaźne, psychiatrię, pediatrię i inne dziedziny medycyny związane z leczeniem dzieci, choroby układu oddechowego, a także anestezjologię i intensywną terapię oraz rehabilitację. Zainteresowanie zapewne będzie ogromne.
⏳ Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia
Krajowy Program Odbudowy przewiduje na komponent związany z ochroną zdrowia kwotę środków do wydatkowania na ponad 17,5 miliarda złotych.
Wdrożenie inwestycji, idących niekiedy w dziesiątki, a być może i setki milionów złotych, do końca czerwca 2026 roku będzie nie lada wyzwaniem. To niewiele ponad półtora roku. Jeden nabór zamknięty, jeden w trakcie, trzy kolejne… w planach. Ocena wniosków, wyłonienie zwycięzców i podpisanie z nimi umów o dofinansowanie projektów.
Czas zdaje się być tym największym wyzwaniem, z którym zmierzyć się przyjdzie szpitalom. Mimo wszystko warto podjąć to wyzwanie, ponieważ 17,5 miliarda na poprawę efektywności funkcjonowania, dostępności i jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych kolejny raz już nie dostaniemy z środków unijnych. To być może ostatnia szansa, żeby powalczyć o środki finansowe przeznaczone na sprawniejszą i wcześniejszą diagnostykę, przyspieszenie procesów leczenia i rekonwalescencję pacjenta.
📋 Podsumowanie najważniejszych kwestii i liczb
Inwestycje w ochronę zdrowia:
- 1,2 miliarda PLN: na rozwój opieki długoterminowej (nabór D4.1.1).
- 5,2 miliarda PLN: na poprawę opieki onkologicznej (Krajowa Sieć Onkologiczna, nabór do 2 grudnia 2024 r.).
- 60–125 milionów PLN: maksymalna kwota wsparcia netto dla szpitali w zależności od kwalifikacji SOLO.
Cyfryzacja ochrony zdrowia:
- Ponad 2 miliardy PLN: na rozwój e-usług, cyfryzację dokumentacji medycznej, cyberbezpieczeństwo i wdrożenie AI (nabór w ramach D1.1.2).
- Termin realizacji projektów: do 30 czerwca 2026 r.
- VAT: niekwalifikowalny, pokrywany przez placówki.
Krajowa Sieć Kardiologiczna (KSK):
- Planowany nabór dla zakwalifikowanych placówek kardiologicznych (D1.1.1).
- Model finansowania wzorowany na Krajowej Sieci Onkologicznej.
Szpitale ogólne:
- Nabór na doposażenie w nowoczesny sprzęt medyczny w priorytetowych dziedzinach (m.in. onkologia, kardiologia, pediatria, intensywna terapia, choroby zakaźne, rehabilitacja).
- Oczekiwane duże zainteresowanie placówek.
Łączny budżet na ochronę zdrowia w ramach KPO:
- 17,5 miliarda PLN: całkowita kwota przewidziana na inwestycje w sektorze zdrowia.
- Okres realizacji: do końca czerwca 2026 roku.
🕒 Główne wyzwanie:
Szpitale muszą działać szybko i efektywnie, aby zdążyć z realizacją projektów w krótkim czasie oraz sprostać wymaganiom formalnym. To ostatnia szansa na wykorzystanie tak dużego wsparcia z funduszy unijnych.
